Bundesliga to jedna z pięciu największych lig piłkarskich w Europie, będąca dumą niemieckiej piłki nożnej, która przyciąga znakomitych zawodników zarówno z Niemiec, jak i z całego świata.
Jak wygląda Bundesliga dziś, a jak wyglądały jej początki? Jaką rolę odegrał Niemiecki Związek Piłki Nożnej (DFB) w kształtowaniu tej prestiżowej ligi?
Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej. Przyjrzyjmy się wspólnie fascynującej historii niemieckiej piłki nożnej i rozwojowi Bundesligi!
Spis Treści
- Czym jest Bundesliga?
- Przed Bundesligą
- Powstanie Bundesligi
- Statystyki Najważniejszych Klubów Bundesligi
- Najważniejsi Gracze
- Zostań Najlepszym Piłkarzem w FootballTeam
Czym jest Bundesliga?
Bundesliga to najwyższa niemiecka liga piłkarska, która składa się z dwóch głównych poziomów: pierwszej i drugiej ligi. Jest uważana za jedną z pięciu najsilniejszych lig Europy w piłce nożnej, obok angielskiej Premier League, hiszpańskiej LALIGA EA Sports, włoskiej Serie A i francuskiej Ligue 1.
Rozgrywki Bundesligi odbywają się co roku od sierpnia do maja, skupiając wszystkie zespoły pierwszej ligi pod egidą Niemieckiej Federacji Piłki Nożnej.
Jednym z najbardziej wyczekiwanych meczów ligi jest „Der Klassiker” – starcie Bayernu Monachium z Borussią Dortmund. To widowisko, przyciągające miliony widzów przed ekrany, elektryzuje fanów futbolu w całych Niemczech.
Prześledźmy teraz historię tego wyjątkowego turnieju – od momentu powstania Bundesligi aż po ostatnie emocjonujące starcia!
Przed Bundesligą
Deutscher Fußball Bund (DFB), niemieckie stowarzyszenie zrzeszające kluby piłkarskie, powstało 28 stycznia 1900 roku w Lipsku i objęło swoim patronatem 86 klubów członkowskich.
Po II wojnie światowej, wraz z powrotem do normalnego życia, Niemcy szybko wrócili do piłki nożnej.
W różnych częściach kraju zaczęły powstawać lokalne ligi, zwane „Oberligami”, które odpowiadały strefom okupacyjnym.
W 1949 roku działało już pięć głównych Oberlig: Oberliga Południa (w strefie amerykańskiej), Oberliga Południowego Wschodu (w strefie francuskiej), Oberliga Północy i Zachodu (w strefie brytyjskiej), oraz DDR-Oberliga (w strefie radzieckiej, obejmującej tereny przyszłej NRD).
Powstanie Bundesligi
Bundesliga powstała w odpowiedzi na potrzebę stworzenia bardziej konkurencyjnej ligi po porażce reprezentacji Niemiec Zachodnich na Mistrzostwach Świata w Chile w 1962 roku, gdzie Niemców w ćwierćfinale wyeliminowała Jugosławia.
28 lipca 1962 roku, podczas zjazdu w Westfalenhalle w Dortmundzie, Niemiecka Federacja Piłki Nożnej (DFB) podjęła decyzję o powołaniu nowej ligi – Bundesligi. Jej głównym celem było podniesienie poziomu krajowych rozgrywek, które miały przyczynić się do sukcesów niemieckiej piłki na arenie międzynarodowej oraz wspierać rozwój utalentowanych zawodników, gotowych na rywalizację na najwyższym światowym poziomie.
Początki
Bundesliga wystartowała 24 sierpnia 1963 roku z udziałem szesnastu klubów, które wcześniej grały w Oberlidze, co podsyciło poziom rywalizacji. Pierwsze rozgrywki ligowe były pełne emocji, przyciągając kibiców, dziennikarzy i entuzjastów piłki nożnej, którzy z zapartym tchem śledzili wyścig o tytuł pierwszego mistrza Niemiec. Wcześniej mistrza wyłaniano tylko w rozgrywkach międzyregionalnych.
Pierwszym zwycięzcą Bundesligi został F.C. Köln (Kolonia), a pierwszym zawodnikiem, który zdobył bramkę, był Friedhelm Konietzka z Borussii Dortmund, który strzelił gola w meczu przeciwko Werderowi Brema. W początkowych latach wyróżniały się kluby takie jak 1860 Monachium, Werder Brema, Eintracht Brunszwik, FC Nürnberg, Hamburger SV i Bayern Monachium. To właśnie w tym czasie Borussia Dortmund i Bayern Monachium zaczęły zdobywać międzynarodowe uznanie, triumfując w Pucharze Europy Zdobywców Pucharów.
Niektóre z tych klubów, jak FC Nürnberg, który zdobył tytuł w 1968 roku, szybko został zapomniany. Najsłabsze drużyny spadały poziom niżej, czyli do 2. Bundesligi. Nie da się ukryć, że pierwsze lata działalności niemieckiej ligi stworzyły fundament pod rozwój drużyn i budowę renomy ligi na arenie międzynarodowej.
Lata Siedemdziesiąte
W latach 70. dominację w Bundeslidze przejęła Borussia Mönchengladbach, główny rywal Borussii Dortmund, zdobywając aż pięć tytułów mistrza Niemiec (1970, 1971, 1975, 1976 i 1977). W tym samym czasie Bayern Monachium zaczął umacniać swoją pozycję na arenie międzynarodowej, zostając pierwszym niemieckim klubem, który wygrał Ligę Mistrzów w sezonie 1973/74. Gladbach również triumfował w Europie, zdobywając dwa tytuły Ligi Europy w tej dekadzie.
Siła niemieckich klubów w latach 70. przełożyła się również na sukcesy reprezentacji narodowej. Niemcy Zachodnie wygrały Mistrzostwa Europy UEFA w 1972 roku, a dwa lata później, jako gospodarze, zdobyły tytuł Mistrzostw Świata FIFA w 1974 roku.
Lata Osiemdziesiąte
W latach 80. dominację w Bundeslidze przejął Bayern Monachium, zdobywając aż siedem mistrzowskich tytułów – najwięcej w tamtej dekadzie. Po zjednoczeniu Niemiec wschodnie ligi zostały zintegrowane z zachodnioniemieckim systemem ligowym, tworząc jeden wspólny system piłkarski dla całego kraju. W 2014 roku kibice z Kolonii świętowali 50. rocznicę zdobycia przez F.C. Köln tytułu pierwszego mistrza Bundesligi, wspominając początki tej prestiżowej ligi.
Statystyki Najważniejszych Klubów Bundesligi
Niemieckie kluby są jednymi z najlepszych w Europie i na świecie. Przez cały okres istnienia Bundesligi w sumie 13 drużyn zdobyło tytuł:
- F. C. Bayern Munich wygrał ligę w sumie 32 razy, najwięcej w historii Bundesligi.
- Borussia Mönchengladbach zajmuje drugie miejsce, z pięcioma tytułami.
- Borussia Dortmund również z pięcioma zwycięstwami.
- Werder Bremen zdobył w sumie 4 tytuły.
- Hamburger SV również 4 tytuły.
- VfB Stuttgart z trzema tytułami.
- FC Köln i FC Kaiserslautern z dwoma tytułami.
- TSV 1860 München, Eintracht Braunschweig, FC Nürnberg, VfL Wolfsburg, i Bayer 04 Leverkusen po jednym tytule.
Bayern Munich
Bayern Monachium to bezsprzecznie najbardziej utytułowany klub w historii Bundesligi. Do 2024 roku zdobył aż 32 tytuły mistrza Niemiec i dziesięciokrotnie kończył rozgrywki na drugim miejscu.
Założony 27 lutego 1900 roku, Bayern stał się jednym z najbardziej prestiżowych klubów piłkarskich na świecie. Jest jednym z zaledwie pięciu europejskich zespołów, które trzykrotnie z rzędu wygrały Ligę Mistrzów (1974, 1975, 1976) – osiągnięcie, które połączył z trzykrotnym zdobyciem mistrzostwa Niemiec w latach 1972, 1973 i 1974.
Kiedy w 1963 roku startowała Bundesliga, ówczesny prezes Wilhelm Neudecker zaczął sprowadzać do klubu utalentowanych zawodników, ale prawdziwa „złota era” Bayernu zaczęła się dopiero w 1971 roku. Po latach zajmowania drugich i trzecich miejsc Bayern w sezonie 1971/72 sięgnął po mistrzostwo, ustanawiając rekordy 55 punktów i 101 strzelonych bramek.
Od 2005 roku Bayern Monachium rozgrywa swoje mecze na Allianz Arenie – jednym z najbardziej nowoczesnych stadionów świata, który stał się ikoną niemieckiego futbolu.
Borussia Dortmund
Borussia Dortmund to kolejny wielki klub Bundesligi, który pięciokrotnie sięgał po tytuł mistrza Niemiec od momentu powstania ligi. Klub z siedzibą w Nadrenii Północnej-Westfalii, na zachodzie Niemiec, założony został w 1909 roku i od lat uznawany jest za jeden z trzech najlepszych zespołów w kraju. Oprócz mistrzostwa Bundesligi, Borussia zdobyła pięć razy Puchar Niemiec (DFB-Pokal) oraz sześciokrotnie triumfowała w DFL-Supercup.
Jednym z największych osiągnięć klubu było zwycięstwo w Lidze Mistrzów w 1997 roku oraz zdobycie drugiego miejsca w 2013 i 2023 roku. Borussia Dortmund ma również historyczne znaczenie jako pierwsza niemiecka drużyna, która triumfowała w europejskich rozgrywkach, wygrywając Puchar Zdobywców Pucharów w 1966 roku.
Od lat Borussia Dortmund rozgrywa swoje mecze na Signal Iduna Park – największym stadionie w Niemczech, który może pochwalić się najwyższą średnią frekwencją na świecie.
Odwieczna rywalizacja z Bayernem Monachium dodaje lidze dodatkowych emocji, a ich starcia, znane jako „Der Klassiker,” są jednymi z najbardziej wyczekiwanych wydarzeń piłkarskich w Niemczech.
Eintracht Frankfurt
Eintracht Frankfurt to jeden z najstarszych klubów piłkarskich w Niemczech, założony w 1899 roku jako klub sportowy z naciskiem na piłkę nożną. Mimo ponad 120-letniej historii, klub zdobył mistrzostwo tylko raz, zanim liga została przemianowana na Bundesligę.
Eintracht Frankfurt has won three international tournaments, the most important being the Europa League of 2022. This victory gave it the opportunity to face the Champions League winner, Real Madrid FC, in the 2022 UEFA Supercup. Unfortunately, Eintracht Frankfurt lost the match against “La Casa Blanca” in a thrilling match that ended 2-0.
W latach 60. Eintracht Frankfurt prezentował świetny futbol, co pozwoliło mu znaleźć się wśród szesnastu drużyn pierwszej Bundesligi w 1963 roku. Klub, mimo wahań formy, które skutkowały spadkiem do drugiej ligi i późniejszymi awansami, od lat pozostaje ważnym graczem niemieckiej piłki nożnej, choć jego trajektoria w Bundeslidze nie zawsze była stabilna.
Bayer Leverkusen
Bayer Leverkusen został założony w 1904 roku przez pracowników firmy farmaceutycznej Bayer AG w Leverkusen, w Nadrenii Północnej-Westfalii. Początkowo organizacja obejmowała kilka dyscyplin sportowych, jednak w 1999 roku dział piłkarski oddzielił się od pierwotnej instytucji, stając się Bayer 04 Leverkusen Fußball GmbH.
Leverkusen nie znalazł się w gronie szesnastu drużyn, które stworzyły pierwszą Bundesligę. Klub awansował do niemieckiej elity dopiero w 1979 roku i od tego czasu nieprzerwanie bierze udział w rozgrywkach, osiągając różne wyniki.
W 2024 roku Bayer Leverkusen zdobył swoje pierwsze mistrzostwo Bundesligi pod wodzą Xaviego Alonso. Największym osiągnięciem było to, że klub nie przegrał żadnego meczu, ustanawiając nowy rekord w niemieckiej lidze i na świecie.
Leverkusen rywalizuje szczególnie z FC Köln, Borussią Mönchengladbach i Fortuną Düsseldorf, tworząc z nimi silną i historyczną rywalizację.
FC Köln
FC Köln to klub o bogatej historii, założony w 1948 roku po połączeniu dwóch drużyn: Kölner Ballspiel-Club 1901 i SpVgg Sülz 07. Mimo że jest stosunkowo młodym klubem, należy do najważniejszych w Niemczech pod względem tradycji i osiągnięć.
W sezonie 2024-25 FC Köln zagra w 2. Bundeslidze po spadku, ale nadal może pochwalić się dwoma tytułami mistrza Niemiec, zajmując ósme miejsce w historycznej tabeli najbardziej utytułowanych klubów. Klub ma również w swoim dorobku czterokrotne zwycięstwo w DFB-Pokal, drugim najważniejszym turnieju piłkarskim w Niemczech. Co więcej, FC Köln jest dumnym zwycięzcą pierwszej edycji Bundesligi w 1963 roku.
VFB Stuttgart
VfB Stuttgart to jeden z najstarszych klubów piłkarskich w Niemczech, założony w 1893 roku. Klub ma w swoim dorobku pięć tytułów mistrza Niemiec: trzy Bundesligi i dwa mistrzostwa przed jej powstaniem. Dodatkowo Stuttgart zdobył trzy DFB-Pokale, jeden Superpuchar oraz dwa tytuły 2. Bundesligi.
VfB Stuttgart odnosił szczególne sukcesy w Oberlidze Süd, wygrywając w 1946, 1952 i 1954 roku. W tym samym okresie zdobył także dwa niemieckie tytuły, w 1950 i 1952 roku, rywalizując z najlepszymi drużynami z innych Oberlig.
Ze względu na swoje wysokie osiągi w latach 60., Stuttgart został jednym z szesnastu oryginalnych klubów Bundesligi, kiedy ta powstała w 1963 roku. Choć klub nie odnosił spektakularnych sukcesów w pierwszej dekadzie istnienia ligi, w 1974 roku zajął miejsce gwarantujące udział w europejskich pucharach.
W sezonie 1991-92 Stuttgart zdobył swoje pierwsze mistrzostwo Bundesligi, wyprzedzając Borussię Dortmund o zaledwie jeden punkt dzięki lepszej różnicy bramek.
SV Werder Bremen
Werder Brema to kolejny klasyczny klub niemieckiej piłki nożnej, założony w 1899 roku, który ma bogatą historię sukcesów w Bundeslidze oraz krajowych i międzynarodowych rozgrywkach. Werder zdobył cztery tytuły mistrza Niemiec: w sezonach 1964-65, 1987-88, 1992-93 i 2003-04, co czyni go czwartym najczęściej wygrywającym klubem w historii Bundesligi, po Bayernie Monachium i obu Borussiom.
Klub ma również na koncie wygranie Ligapokal (jedyny raz w 2006 roku) oraz czterokrotne zdobycie Superpucharu Niemiec. Dodatkowo Werder Brema triumfował w Pucharze Zdobywców Pucharów w 1992 roku i w Pucharze Intertoto w 1997-98. Klub dotarł również do finału Ligi Europy UEFA w sezonie 2008-09, gdzie przegrał z ukraińskim Szachtarem Donieck.
Dzięki swoim znakomitym występom w Oberlidze Nord, Werder Brema zyskał zasłużone miejsce wśród szesnastu drużyn-założycieli Bundesligi, co było nagrodą za jego wcześniejsze osiągnięcia.
VFL Wolfsburg
VfL Wolfsburg to klub piłkarski założony w 1945 roku, cieszący się dużą popularnością w Niemczech i znany z regularnych występów w Bundeslidze. Swoje pierwsze mistrzostwo Niemiec zdobył w sezonie 2008/09, gdy pod wodzą trenera Felixa Magatha pokonał Werder Brema na własnym stadionie, pieczętując sukces. Kluczową rolę w tym historycznym sezonie odegrał Brazylijczyk Grafite, który został królem strzelców ligi.
Od 2007 roku VfL Wolfsburg jest w pełni własnością Volkswagena, co pozwoliło klubowi na znaczący rozwój sportowy i finansowy. Dzięki temu klub w kolejnych latach występował w prestiżowych rozgrywkach międzynarodowych.
Największym osiągnięciem na arenie europejskiej był awans do ćwierćfinału Ligi Mistrzów w sezonie 2015/16, gdzie po zaciętej rywalizacji uległ Realowi Madryt.
Borussia Mönchengladbach
Borussia Mönchengladbach, znana również jako Gladbach, została założona w 1900 roku, a do Bundesligi dołączyła w 1965 roku. Klub zyskał sławę w latach 70., kiedy dzięki młodemu, dynamicznemu składowi osiągnął swoje największe sukcesy. W ciągu jednej dekady Borussia zdobyła aż pięć tytułów mistrza Niemiec, stając się jednym z dominujących zespołów tamtego okresu.
Obecnie Borussia Mönchengladbach to szósty co do wielkości klub w Niemczech, liczący około 94 000 członków. Znajduje się również w czołówce niemieckich drużyn pod względem liczby zdobytych tytułów, co od lat czyni ją groźnym rywalem w Bundeslidze.
Choć Gladbach jest jednym z najstarszych niemieckich klubów, Bundesligę początkowo obserwowała z zaplecza – zadebiutowała w niej dopiero po awansie z drugoligowej Regionalligi West w 1965 roku.
FC Kaiserslautern
Założony w 1900 roku w Kaiserslautern, FC Kaiserslautern ma bogatą historię sukcesów i wyzwań. Klub był jednym z założycieli Bundesligi w 1963 roku i rywalizował w niej nieprzerwanie do 1996 roku.
Przez lata zdobył cztery tytuły mistrza Niemiec, dwa trofea DFB-Pokal oraz Superpuchar Niemiec, a w sezonie 1998/99 dotarł do ćwierćfinału Ligi Mistrzów. Dwukrotnie również awansował do półfinału Ligi Europy UEFA, co podkreśla jego doświadczenie na arenie międzynarodowej.
Obecnie Kaiserslautern gra w 2. Bundeslidze, ale w ostatnich sezonach pokazał obiecującą formę, sugerując możliwość powrotu do 1. Bundesligi w niedalekiej przyszłości.
Najważniejsi Gracze
Oto najbardziej zasłużeni gracze Bundesligi, począwszy od 1963 aż do dziś. Wielu z nich miało ogromny wkład w to, jak wygląda dziś światowy futbol!
Franz Beckenbauer
Franz Beckenbauer, powszechnie uznawany za jednego z najlepszych piłkarzy w historii, a także za wybitnego defensora obok legend takich jak Elías Figueroa i Paolo Maldini, był prawdziwą ikoną światowego futbolu. Znany jako "Der Kaiser" , Beckenbauer odegrał kluczową rolę w sukcesach Bayernu Monachium i reprezentacji Niemiec w latach 70. Jego wszechstronność, wizja gry i zdolności przywódcze pomogły Bayernowi zdobyć trzy Puchary Europy z rzędu (1974–1976) oraz cztery tytuły mistrza Niemiec. W tym czasie prowadził również reprezentację Niemiec do triumfu w Mistrzostwach Świata w 1974 roku jako kapitan.
Niestety, jego kariera piłkarska zakończyła się przedwcześnie z powodu poważnego urazu wątroby. Jednak Beckenbauer powrócił na boisko w nowej roli, jako trener. W 1986 roku poprowadził Niemcy do finału Mistrzostw Świata w Meksyku, a cztery lata później, w 1990 roku, zdobył tytuł mistrza świata we Włoszech, stając się jednym z nielicznych, którzy triumfowali w mundialu zarówno jako zawodnik, jak i trener.
Gerd Muller
Gerd Müller, podobnie jak Franz Beckenbauer, jest jedną z największych ikon w historii Bayernu Monachium i Bundesligi. Uznawany za jednego z najskuteczniejszych napastników w dziejach piłki nożnej, zgromadził imponujące 735 bramek i 106 asyst, według danych Rec Sports Soccer Statistics Foundation. Jego rekord 365 goli w Bundeslidze został pobity dopiero wiele lat później przez Roberta Lewandowskiego.
Podczas swojej kariery w Bayernie Monachium Müller zdobył cztery mistrzostwa Bundesligi, Puchar DFB, trzy Puchary Europy, Puchar Zdobywców Pucharów UEFA oraz Puchar Interkontynentalny. Na arenie międzynarodowej był kluczowym zawodnikiem reprezentacji Niemiec, prowadząc ją do triumfu w Mistrzostwach Świata FIFA w 1974 roku. Na poziomie indywidualnym Müller został uhonorowany Złotą Piłką w 1970 roku oraz dwukrotnie zdobył Złoty But jako najlepszy strzelec w Europie. Jego niezwykły instynkt strzelecki i zdolność znajdowania się w odpowiednim miejscu i czasie uczyniły go legendą, której osiągnięcia inspirują kolejne pokolenia piłkarzy.
Thomas Müller
Thomas Müller to ikona Bayernu Monachium, który spędził niemal całą karierę w tym klubie. Jako zawodnik z największą liczbą krajowych i międzynarodowych tytułów wśród niemieckich piłkarzy oraz rekordzista Bundesligi pod względem asyst, Müller jest najbardziej utytułowanym graczem, jaki kiedykolwiek nosił koszulkę Bayernu.
Müller nieustannie dodaje kolejne trofea do swojej kolekcji, co pozwala przypuszczać, że jeszcze przed zakończeniem kariery jego dorobek wzrośnie. W gronie największych piłkarzy w historii Bundesligi Müller bez wątpienia zajmuje czołowe miejsce, a jego osiągnięcia czynią go jednym z najlepszych niemieckich zawodników wszech czasów.
Lothar Matthaus
Lothar Matthäus był jednym z najbardziej znanych piłkarzy w niemieckiej piłce nożnej na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci, stając obok takich legend jak Franz Beckenbauer i Gerd Müller. Matthäus rozpoczął swoją karierę w Borussii Mönchengladbach, a następnie przeniósł się do Bayernu Monachium, gdzie nadal błyszczał.
Z Bayernem Matthäus dwukrotnie wygrał Bundesligę i raz DFB-Pokal. Po sukcesach w Niemczech przeniósł się do FC Internazionale Milano, gdzie osiągnął szczyt europejskiej piłki nożnej, grając w dwóch finałach Ligi Mistrzów. Niestety, pomimo znakomitych występów, Matthäus nigdy nie zdołał wygrać najlepszych międzynarodowych rozgrywek klubowych w Europie.
Robert Lewandowski
Czas zwieńczyć naszą listę najlepszym polskim piłkarzem w historii! Robert Lewandowski to piłkarz o niespotykanych umiejętnościach strzeleckich i wybitnych osiągnięciach, które czynią go jednym z najskuteczniejszych napastników w historii piłki nożnej. W Bundeslidze, grając dla Borussii Dortmund i Bayernu Monachium, zdobył łącznie 312 bramek, co plasuje go na trzecim miejscu w klasyfikacji wszech czasów. W Bayernie Monachium Lewandowski strzelił 41 goli w sezonie 2020/2021, bijąc rekord Gerda Müllera z 1972 roku, który wynosił 40 bramek zdobytych w jednym sezonie Bundesligi.
Zostań Najlepszym Piłkarzem w FootballTeam
Chcesz udowodnić, że jesteś poziom wyżej niż niemiecka precyzja?
FootballTeam to internetowa gra, w której możesz wcielić się w rolę piłkarza i rozwijać jego karierę od podstaw. Gra łączy elementy strategii, zarządzania zespołem i progresji w stylu RPG, tworząc unikalne doświadczenie dla fanów piłki nożnej i gier zespołowych. Dzięki połączeniu rozgrywki społecznościowej, symulacji piłkarskiej oraz szerokim możliwościom personalizacji, FootballTeam przyciąga zarówno entuzjastów sportu, jak i strategii.
Dołącz do FootballTeam, zbuduj swoją legendę i wspinaj się na szczyt piłkarskiego świata! Zarejestruj się już dziś i rozpocznij drogę na szczyt!